Ομάδα Οδυσσέας / Omada 3 Odysseas

Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο Ευόσμου

Τμήμα Γ2
Σχολικό έτος 2012-2013

Ομάδα Οδυσσέας 

Άγνωστες λέξεις – Πραγματολογικές πληροφορίες: 

Να διαβάσετε προσεκτικά τα αποσπάσματα του ποιήματος που μελετάτε και να επισημάνετε τις άγνωστες λέξεις. Στη συνέχεια με τη βοήθεια του Λεξικού της Κοινής Νεοελληνικής να βρείτε τη σημασία των λέξεων αυτών για να υπομνηματίσετε το κείμενό σας.

Για να δείτε ποιήματα σχετικά με τον Οδυσσέα

σε μορφή Word

πατήστε ΕΔΩ!

Για να δείτε το Φύλλο Εργασίας 1
της Ομάδας 3 "Οδυσσέας"
πατήστε ΕΔΩ!

Για να δείτε τον Πίνακα 1
πατήστε ΕΔΩ! 

Μύθος

ΡΙΜΑΔΑ ΚΟΡΗΣ ΚΑΙ ΝΙΟΥ

Κόρη και νιος δικάζεται από 'να παραθύρι

μια νύκτα ως οπόδωσεν τς αυγής το σημαντήρι.

Ο νιότερος ζητά φιλί κι η κόρη δακτυλίδι,

 κι ο νιος το δακτυλίδιν του της κόρης δεν το δίδει,

μα με κρυφά κομπώματα δώσει το θέλει λέγει

και πώς και τί και ποταπώς, με τί τρόπον το λέγει;

"Όντεν ο κόρακας γενή άσπρος σαν περιστέρι,

όντεν ιδής ασπούργιτα να διώχνη το ξιφτέρι,

όντεν η θάλασσα σπαρθή σιτάρι και κριθάρι,

όντεν ιδείς εις το βουνί να περπατεί το ψάρι,

όντεν ο σκύλος κι ο λαγός ποίσουν αδελφοσύνη,

κι η γάτα με τον ποντικόν ποίσουν συντεκνοσύνη,

όντεν ο γάιδαρος γενεί άγγελος να πετάξει

και ιδείς τον ήλιον τ' ουρανού τη στράτα του ν' αλλάξει,

όντεν ιδείς τς ασπάλαθους και να γενούν μερσίνη,

όντε γενούσιν οι μηλιές του λαγκαδίου σκίνοι,

όντεν ιδείς το πέλαγος ν' αρχίσει ν' αποφρύσσει

τότες εμέν κι εσέν, κυρά, θέλουσιν ευλογήσει".

Η κόρη, ως ήτον φρόνιμη, με γνώσην εγρικήθη

και προς αυτόν τον νιότερον ίτις απιλογήθη:

"Όντεν ο μέγας ουρανός πέσει κάτω στο χώμα

και η αλήθεια, νιότερε, φανερωθεί για ψόμα,

όντες ιδείς τη θάλασσα και αρχίσει να γλυκάνει,

όντε βρεθεί για τους νεκρούς ανάστασης βοτάνι,

όντε το φέγγος τ' ουρανού πέσει στη γη να σβήσει,

τότες εσέν, αφέντη μου, θέλω γλυκοφιλήσει".

Και μέσα στ' όχι και εις το ναι, μέρωμα και εις αγριάδα

έσωνε και κατάνταινε της μέρας η ασπράδα

κι εκίνα ο κυρ Ήλιος του δρόμου να φουσκώνει,

της νύχτας τες κουρφόβλεψες να τες ξεφανερώνει.

Τότες ο νιος εμίσεψεν από την κορασίδα

και σε καμία συνίβαση δεν ήλθασιν, ως οίδα. [...]

Οδυσσέας

Πηνελόπη

Οδυσσέας και Πηνελόπη

ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ

Ο Οδυσσέας, μυθικός βασιλιάς της Ιθάκης ,είναι ο βασικός ήρωας στο επικό ποίημα του Ομήρου, Οδύσσεια, και επίσης διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο άλλο έπος του Ομήρου, την Ιλιάδα. Είναι ευρέως γνωστός για την πονηριά και εφευρετικότητά του, διάσημος και για τα δέκα χρόνια που του πήρε η επιστροφή στο σπίτι του, μετά τον Τρωικό Πόλεμο όπως αλληγορικά του απέδωσε ο Όμηρος. Ήταν γιος του Λαέρτη και της Αντίκλειας, σύζυγος της Πηνελόπης και πατέρας του Τηλεμάχου.

Στο νησί της Κίρκης έφθασαν ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του κατά την περιπλάνησή τους. Τους πρώτους από αυτούς που την επισκέφθηκαν η Κίρκη προσκάλεσε σε γεύμα με φαγητά στα οποία είχε ρίξει κάποιο από τα μαγικά της φίλτρα. Μετά το φαγητό, τους άγγιξε με το μαγικό της ραβδάκι και τους μεταμόρφωσε σε χοίρους. Μόνο ο Ευρύλοχος, που την υποψιάσθηκε από την αρχή, γλίτωσε και ειδοποίησε τον Οδυσσέα και τους άλλους που είχαν μείνει στα πλοία τους. Ο Οδυσσέας ξεκίνησε να σώσει τα θύματα της Κίρκης. Στο δρόμο τον πρόλαβε ο Ερμής και του είπε να προμηθευθεί το βοτάνι  για να μην έχει την ίδια τύχη. Έτσι και έγινε. Αφού τα μαγικά της Κίρκης απέτυχαν, η μάγισσα εξεπλάγη τόσο ώστε να ερωτευθεί τον Οδυσσέα και να συμφωνήσει να ξαναδώσει στους συντρόφους του την ανθρώπινη μορφή. Στη συνέχεια ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του παρέμειναν στο νησί της επί ένα έτος και μετά τους έδωσε οδηγίες πώς να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Η Καλυψώ κατοικούσε σε ένα μεγάλο σπήλαιο, κοντά στην είσοδο του οποίου υπήρχαν φυσικοί κήποι, ιερό δάσος και πηγές. Δηλαδή ήταν σαν ένας μικρός παράδεισος το νησί της. Εκεί περνούσε την ημέρα της η Νύμφη, κλώθοντας και υφαίνοντας με τις υπηρέτριές της, που ήταν και αυτές Νύμφες. Η Καλυψώ υποδέχθηκε τον Οδυσσέα στο νησί της ως ναυαγό, όπου τον ερωτεύθηκε και γι' αυτό τον κράτησε κοντά της επί δέκα χρόνια. Σύμφωνα με άλλους συγγραφείς, ο Οδυσσέας έμεινε με την Καλυψώ 7 χρόνια ή και ένα μόνο έτος. Η Καλυψώ του υποσχόταν ότι θα τον έκανε αθάνατο, αλλά ο Οδυσσέας δεν εγκαταλείφθηκε στη γοητεία της, γιατί ο βαθύτερος εσωτερικός πόθος του ήταν η επιστροφή του στην Ιθάκη. Με την παράκληση της θεάς Αθηνάς ο Δίας έστειλε τον Ερμή στην Καλυψώ για να της ζητήσει να αφήσει τον Οδυσσέα να φύγει. Μετά από αυτό, η Καλυψώ με μεγάλη της λύπη τον άφησε να φύγει, αφού πρώτα του έδωσε ξυλεία και πανί για να κατασκευάσει μία σχεδία, καθώς και προμήθειες για το ταξίδι του. Επίσης του υπέδειξε ποιους αστέρες να παρατηρεί για να ρυθμίζει την πορεία του. Μεταγενέστεροι μύθοι αναφέρουν ότι ο Οδυσσέας και η Καλυψώ απέκτησαν μαζί ένα γιο, τον Λατίνο.

 Η Ναυσικά είναι γνωστή πριγκιποπούλα, κόρη του βασιλιά των Φαιάκων, του Αλκινόου και της Αρήτης. Η Ναυσικά, που είχε πολλά αδέλφια, περιγράφεται από τον Όμηρο ως νεαρή και πολύ χαριτωμένη: ο Οδυσσέας λέει ότι έμοιαζε με θεά, ιδιαίτερα την Αρτέμιδα. Αφού ο Οδυσσέας είχε εγκαταλείψει το νησί της Καλυψώς, ναυάγησε και τελικά κατάληξε από τη θάλασσα στην ακτή κάποιου άγνωστου σε αυτόν νησιού, όπου και κοιμήθηκε μέσα σε ένα παραθαλάσσιο δασάκι. Το νησί αυτό ήταν η σημερινή Κέρκυρα. Το πρωί πήγε η Ναυσικά μαζί με τις ακόλουθές της στο μέρος εκείνο, που ήταν κοντά στο δασάκι και άρχισαν το πλύσιμο, ενώ έπαιζαν και μπάλα. Ξαφνικά ο Οδυσσέας παρουσιάσθηκε γυμνός όπως ήταν μπροστά τους. Οι άλλες γυναίκες, μόλις τον είδαν, έτρεξαν κι έφυγαν φοβισμένες. Μόνη η Ναυσικά παρέμεινε και έδωσε στον Οδυσσέα ρούχα και τροφή, και κατά το απόγευμα επέστρεψε μαζί του στην πόλη και τον οδήγησε στο ανάκτορο του πατέρα της. Εκεί, ο Οδυσσέας εξιστορεί τις περιπέτειές του στη βασιλική οικογένεια.

Η Πηνελόπη, εκτός από ομορφιά και πλούτη, είχε και όλες τις αρετές μιας ιδανικής συζύγου. Ήταν έξυπνη, συνετή, πιστή στον άντρα της και αφοσιωμένη στο γιο της, Τηλέμαχο, που ήταν βρέφος ακόμη. Όταν ο Οδυσσέας έφυγε, της είπε να ξαναπαντρευτεί αν δε γύριζε. Παρόλα αυτά η Πηνελόπη τον περίμενε για 20 χρόνια, ακόμη και όταν όλοι τον θεωρούσαν νεκρό. Τα 20 χρόνια της απουσίας του Οδυσσέα, η Πηνελόπη, μόνη, όμορφη και βασίλισσα καθώς ήταν, προσέλκυσε πολλούς ευγενείς μνηστήρες που επιθυμούσαν να την παντρευτούν και να ανακηρυχθούν άρχοντες της Ιθάκης. Στην αρχή, η Πηνελόπη τους αγνοούσε, όταν όμως οι μνηστήρες άρχισαν να την πιέζουν, αναγκάστηκε να δηλώσει ότι θα διαλέξει έναν από αυτούς, όταν θα τελειώσει το σάβανο που έπλεκε για τον πεθερό της Λαέρτη. Η Πηνελόπη, που δεν επιθυμούσε βέβαια να ξαναπαντρευτεί, έπλεκε το σάβανο την ημέρα και το ξήλωνε την νύχτα. Αυτό συνεχίστηκε για πολλά χρόνια, κατά τα οποία οι μνηστήρες έτρωγαν και λεηλατούσαν την περιουσία του Οδυσσέα, μέχρι που κάποια υπηρέτρια την πρόδωσε. Τότε πάλι αναγκάστηκε να ανακηρύξει αγώνα τοξοβολίας, για να παντρευτεί τον νικητή. Εκείνη όμως ήταν και η στιγμή που επέστρεψε ο Οδυσσέας, φόνευσε τους μνηστήρες και ξανακέρδισε την σύζυγό του.